2007/04/16

Guk bizi garen munduan.

Guk bizi garen munduan, ekonomikoki, 3 zatitan dago banatua: 1.mundua, 2.mundua eta 3.mundua
1.Mundua:
Mundu honetan "aberatsak" bizi dira ( aberatsak esaterakoan gaizki bizi ez direnak dira) eta gehienbat iparraldekoak dira. Ez pentsa "aberats" hauek ospetsuak direnik, guk ere aberatsak gara ez garelako gaizki bizi.

2.Mundua:
Mundu hau desberdina da, bertan, 3. eta 1. mundua nahasten da. 1.munduan bizi dira baino 3.mundukoak dira. Hau da, guk ikusten ditugun eskaleak.

3.Mundua:
Mundu honetan pobreak bizi dira gehienbat hegoaldekoak. Hauen egoera oso gogorra da ez dute ez jatekorik ez edatekorik. Telebistan agertzen direnean esaten dugu" a ze pena" baino ez dugu ezer egiten laguntzako, ez gu ez aberatsak oso jende gutxi laguntzen du.

Esandako gauza hauek ikusteko Amerikako mapan ikus daiteke erraz. Mexikotik gora 1. mundua da eta 3. mundua Mexikotik behera.

3.Munduan dauden jendea laguntzako erakunde batzuk daude, adibide, "intermon oxfam", "manos unidas", gurutze gorria etab. hauek dirua edo janaria bidaltzen diote. Beste era bat izan daiteke umeak babestu euro batengatik hilabetean. Era asko daude laguntzeko. Baino oso jende gutxik laguntzen du.
Munduko leku batzuetan boluntarioak daude pertsona pobreei laguntzeko. Batzuetan misiolariak dira eta beste batzuetan pertsona normalak edo medikuak dira.
Munduan denetik dago; janaria, dirua… baino gaizki banatua dago munduan zehar. Adibidez: Afrikan oso pobre dira eta ez dute gauza handirik eta Afrikako puntutik gora kilometro batzuetara Espainia dago eta bertan dirua, janaria etab dago. Normal da?
Nire iritziz oso gaizki banatua dago mundua eta ez ginateke kexatu behar suertedunak garelako ez garelako gaizki bizi, beste leku batzuetan gaizkiago bizi dira gure herrian baino.
Kontinente dirudunak: Europa , Ipar-Amerika eta Asiako estatu batzuk.
Kontinente pobreak: Asiako eskualde gehienak, Hego-Amerika eta Ozeania
Ozeania aberatsa ere dela esan genezake baino gehienbat pobrea da.
Hau konpontzeko guk zeozer egin dezakegu? Lehenago esandakoak aukera batzuk dira baino gauza horiekin ezin dugu asko konpondu. Nire ustez gobernuek gehiago lagundu dezakete guk baino.

Generoen biolentzia

Nire ustez generoen arteko biolentzia beti egon da gizarte honetan baino ez zioten garrantzi handirik ematen lehenagoko denborak ziren eta urte haietan jendea ez zen horretaz kezkatzen, garratzi handiko beste kezkak zeuden, nahiz eta azkeneko urteetan askoz gehiago entzun dugu teleberrietan " emakume bat agertu da hilda bere senarrak jeloskor zegoen eta labana bat hartuz 13 labankada eman dizkio".

Gizon batzuek uste dute emakumeak ez dutela ezertarako balio bakarrik etxeko gauzak egiteko, hori matxismoa da eta ez badute nahi duten gauzak zer egiten dute? Jipoitu eta berriz ere eta umeak badaude baita hauei ere. Eta zergatik jipoitu? Jeloskor dagoelako edo nahi dutelako edo esaten den bezala "estresa kentzeko" hau normala da? Nire ustez ez.

Gizarte hau geroz eta basatiagoa bihurtzen ari da, baino konturatzen bazarete entzuten ditugun gauza gehienak hegoaldetik gertatzen dira, nire ustez klimak zer ikusia du zeren eta hainbeste bero ez da ona.

Jende asko dago tratu txarrak jasaten baino ez dute salatzen, beldurra dutelako edo maitatzen duelako edo edozer gauza.
Gehienetan, gizonek emakumeei erasotzen diete, kasu gutxi eman dira emakumeak gizonei eta hau entzuten denean gehienbat izaten da emakumea bera defendatzeagatik edo bere familia.
Orain dela gutxi telebistan kasu bat entzun da gizon batek bere emaztea, bere ama eta bere alabak hil dituela eta gero bere buruaz beste egin du, hau ez da genero biolentzia kanibalismoa baizik.

Maltratatzaile batzuei 2 urte espetxean egon eta 100 metrotara ezin da hurbildu eta dena konponduta, horrela konpontzen dira gauzak?.Ez al dira konturatzen jendea ez diela kasu egiten gauz horiei?. Pertsona hauei ez litzaieke utzi behar 2 urte bakarrik, baizik eta denbora luzean eta hiltzailei askoz gehiago.

Baino generoen biolentzi etxeetan dago bakarrik? Kaleetan era badago generoen biolentzia bestela bandetan gertatzen dena? Batzuk neskak beste batzuk mutilak.
Atera dezakedan ondorio bakarra izan daiteke biolentzia beti egon dela eta egongo dela bai kalean, bai etxean.

Bukatzeko, bakarrik esan dezaket egoera hauetan dauden emakumeak animatzen diet bere senarrei saltzea.

2007/03/23

Teresa poverina mia


LABURPENA: Teresa neska herren bat zen. Eskuineko hankan zeukan akatsa. Oso polita izatera iritsi zen bai eta gorputz on bat edukitzera ere. Hau da, guztientzat erakargarria zen. Baina ez zen pozik bizi. Hark pentsatzen zuen ez zela bizitzeko arazo bat herrenarena baina egun batean turista Italiar batek " Teresa Poverina mia!!" esan zion herrenarengatik eta Teresak oso gaizki hartu zuen. Zer arrazoirengatik izan behar zen desberdin?? Hortik aurrera pentsatzen zuen denek bere herrenaz hitz egiten ari zirela beti...norbait ikusten zuen hitz egiten eta beti berdin pentsatzen zuen. Horregatik ez zen Teresa zeharo pozik bizi.
IRITZIA: Niretzat ez da oso gustukoa izan, eta aurrekoak askoz irakurterrazak iruditu zaizkit. Irakurterraza zen bai., eta orijinala nire ustez ere ez delako horrelakorik asko aurkitzen. Egitura ondo dago eta ez nator bat pertsonaiekin.

2007/03/21

Genero biolentzia

Genero biolentziaz, azken aldi honetan asko entzuten dugu telebistan, irratian… Ia beti emakumeak dira kaltetuak baina badaude kasuak gizonezkoak eta umeak kaltetuak izan direnak. Irakurri dudan kasu honetan, harrigarria iruditzen zait norbait hiltzen saiatzea eta bakarrik bost urte gartzelan egon eta 30.000 euro ordaintzea zigor bezala. Nire ustez pertsona baten bizitza ezin da diruarekin ordaindu ezta kartzelan 5 urte egonda ere. Hori egiten dutenek zigor handiagoa merezi dute. Gainera, koldarkeria bat iruditzen zait emakume bati atzetik laban batekin hiltzea eta ondoren alde egin memelo izutu bat bezala. Hilketa hauek egiten saiatzen direnek, bere bizitza osoa kartzelan sarturik egon beharko lukete.
Genero biolentzia emakumezkoetan da nagusi, ohikoena gizonak bere emaztea hiltzen duena da beti errepikatzen da telebistan. Gero, beste batzuk daude emakumeak bere haurrak hiltzen dituztenak. Horrelako emakumeak ez daude burutik sano, eduki berri duzun haurra edo zenbait urteetan maitatu,lagundu... egin duzun umea hiltzen duzu! Hori oso gaizki dago eta egiten duten emakumeek ere kartzelan bizitza osoan geratu behar lirateke ea zergatikan hil duten haurra pentsatzen. Eta gero beste kasu batzuk daude emakumeak senarra hiltzen dutena, horiek gutxien entzuten direnak dira baina gertatzen dira eta emakume horiek beste kasuetan bezala kartzelan egon beharko lukete hil arte.
Urte hauetan asko igo da biolentzia eta hori gelditu beharra dago, ezin dugu egunero telebista piztu eta entzun norbait hil dutela, emakume bat bortxatu dutela eta semea hil dutela.Nire ustez maltratatuak izaten ari diren emakumeak, gizonak, haurrak… berehala poliziari deitu beharko lukete lehen bailen ezer txarrik ez gertatzeko eta poliziak seriotasun gehiago hartu beharko luke kasu hauekin egunero norbait hiltzen da eta. Gobernuak zerbait egin beharko luke gai hauetan sakonduz. Ezin da burutik sano ez dagoen pertsona bati ezer egin gabe zuzendu horretarako maltratuak pairatzen direnean, poliziak azkar hartu eta eraman beharko luke. Nire ustez hori da egin daitekeen gauz bakarra hiketak desagertzeko metodoa zuhurra izan arren.

2007/03/20

Gosea munduan

Testu honetan hitzegindo dizuet goseaz munduan. Zer nolako gaisotasunak atera daitezke ez jateagatik, nortzuk eragiten dute, etab...
Gai hau oso gogorra da, bai iruditaz eta baita ere jende askok gosez hiltzen direlako. Afrikan, kamerunen, eta orko lurrak gosez handiz hiltzen dira, 3. mundua izendatuta. Ez dute ez janaririk, ez arroparik, beno bai ipurdia estaltzeko eta ezer gehiago. Honek eragin haundia du, hotzez askok hiltzen dira . Ez dute Jostailurik, eta batzuk esang duzue"ba nik ez dut jostailurik eduki", eta beraiek zer? txikitatik lan gogorrak egiten dute, esin dute jostailu bat eduki, bere bizitza lanak egitea dira. Eta ezin da horrela izan. Imaginatu 2 urteko ume bat lanak egiten, zer irudituko zitzaizue? penagarria!!!
Alde batera utzita, janaz hitzegingo dut. Zenbat jaten dute ume horiek edo beraien aita-amak? arrosarekin zerbait egiten dute? denetatio jan behar da. Horrela ikus dezazue ume horiek hezurretan daudela, eta pena haundia ematen dit,egia esanda. Ezin dute gu bezelako bizitza egin? Ez dugu agian diru asko politikariak eta dirudun horiek bezala baino pozik gaude horrela izateagatik. Eta zergatik beraiek ezin dute gu bezelako bisitza eduki? Ez dakit nola batzuk uzten dute ume hoiei hiltzen. Jan gabe, urik gabe zer dute? Bere familia bakarrik.
Eta espainiara etortzen diren atzerriak zergatik etortzen direnean kailuko hoietan bidaltzen diote berriro bere lurrara? nire ustez politika da honen gaisotasuna. Telebistan ateratzen dira programa batzuk, eman dirua laguntzeko ume pobreei... eta bai laguntzen duzu baina gero famatuak, dirua dutenak zer egiten dute? Bere "jakuzzin" ondo ondo. Euro bat eman gabe.Hori ez da horrela izan behar.Denok kolaboratu behar dugu bestela zer, utziko dugu ume hoiek, famili hoiek gosez, hotzez hiltzen? Ez, nik esaten dut ezetz eta horrela isan behar da denok kolaboratzen badugu, eta dirudunak hor gelditzen dira etxean edo argazki on batzuk egiten polemika eta dirua ateratzeko, hortaz batzuk onak dira.
Ez dut esaten denok horrela direla, ezta pentsau ere, baina hori da molestau egiten digunu, guk bai, laguntzen dugu, zerbait egingo dute baina asko ez. Dirudunak bere parte jartzen badute gosea munduan ez zen bukatuko momentuan baina bai aurreratuko ginen.
Lagundu

DEFUNTU BAT BETIKOZ

Emakume bati senarra hil zitzaion eta ez zion penarik ematen. Egun batean senarraren ama emakumeari eraztun bat eman zion diamante urdin batekin. Berak erzatuna jarri zuen, baina gero ezin zuen kendu. Berak lan egiten zuen tokiaren jabea deitu zion, afaltzera gonbidatzeko. Emakumea ez zekien nola kendu eraztuna gelditu zen gizonarekin ez ikusteko. Pentsatu zuen berokiaren poltsikoan eskua edukitzea, horrela ez zion ikusiko. Afarian azkenean kontatu zion eraztunarena eta atera zuenean diamantea gorria zen, bera pentsatezen zuen bere senarraren arima han zegoela, diamantean. Emakumeak konortea galdu zuen, eta esnatzerakoan logelan zegoen eta kaxa batean eraztuna puzkatuta. Nota bat zegoen gizonarena eta ezaten zuen ordu batzuk ospitalean egona zela. Bat-batean telefonoa jo zuen eta hartzerakoan konturatu zen deitzen zuela bere senarra zela esanez, heriotzarekin ez zela berataz libratuko eta diamante bat defuntu bat bezala da betirako dela.

Testu hau ez da nire gustokoa, irakurtzeko eta ulertzeko ez da oso erraza izan.
Originala ezta ez zait iruditu normalean gai hau asko ateratzen da.

GENERO BIOLENTZIA:

Genero biolentzia, gaur egun asko entzuten den gauza da zoritxarrez. Ia egunero azaltzen dira albisteetan genero biolentziaren kasu berri gehiago. Normalean, jeloskor egoteagatik edo haserre egoteagatik gertatzen dira eraso hauek.
Batzuetan matxismoarekin erlazionatzen da, baina arrazoi ekonomikoak, sozialak edo beste motakoak izan daitezke.
Biolentzia mota desberdinak daude:
· Biolentzia fisikoa: kolpeak, bortxatu eta batzuetan hil egiten dituzte.
· Biolentzia mentala edo emozionala: biktima mehatxatzea, iraintzea... Batzuetan semeak jotzearekin mehatxatzera iristen dira.

Emakumeek, biolentzia jasaten dutenean, ez dute salatzen beldurra dutelako edo ez dakitelako nora jo laguntza bila. Horregatik, emakumeak laguntzeko kanpainak egiten dira, hauek beraien senarrak edo mutil-lagunak salatzeko beldurra ez izateko.
1991-tik emakume asoziazioa sexu biolentziaren kontrako legea eskatu du. Eta 2004-ko abenduaren 22-an, genero biolentziaren kontrako babes integralen neurrien legea egin zuten. Bertan, asistentzia eta prebentzio neurriak agertzen dira, bai eta gizona eta emakumearen arteko berdintasunaren heziketa. Legeak jurisdikzio berezia ezarri zuen genero biolentziarentzako eta prozesu tartean sartutako agente guztien (poliziak, epaileak, auzitegikoak, psikologoak....) koordinazio estua lortu nahi du. Hauek formazio espezifikoa jaso beharko dute, biktimak edozein momentuan materiako adituez zainduak izateko.

1999 eta 2003 urteen artean, 246 emakume hil ziren beraien senarren esku. Sastatuak, kotxearekin harrapatuak, bizirik erreta, laurdenduak, leku altu batetik behera botata .... hil ziren. Eta kasu askotan tratu txarren urte asko ondoren.
Hau konpontzeko, Ministro kontseilua 450 polizia jarri zituen biktimak laguntzeko.
Ondorioz, 2004-ko urtean, 21865 salaketa egon ziren tratu txarren eta lesioengatik. 2003-an berriz, 8605 egon ziren. Eta atxiloketak, 2731-tik 11411-ra igo ziren.
Tratu txar gehienak emakumeengan izan arren, umeak eta agureak, bere ahultasunagatik, tratu txarrak jasotzen dituzte ere. Gizonenganako biolentzia, oso kopuru txikia da, %5 bakarrik jasotzen dute bere bikotearen erasoak.

Nire ustez, genero biolentziaren arazoa zerbait konpontzea lortu dute, kanpaina hauekin. Baina ez da guztiz desagertu, zeren eta urte honetan 17 emakume hilda doaz. Oraindik gauzak asko hobetu behar dira, emakumearen eta gizonaren arteko berdintasuna eta genero biolentzia desagertzea lortzeko.

POBREZIA ETA INMIGRAZIOA

Pobrezia behar basikoak betetzeko baliabideen falta da. Pobrezia hitza sozietate zati bat aurkitzen den maila deskribatzeko erabiltzen da. Pobreak janaria, etxebizitza, heziketa edo asistentzia sanitarioa eta ura falta izaten dute, edo hauek lortzeko baliabide falta (langabezia, diru gutxi irabaztea...). Bi pobrezia mota bereizten dira:

q Pobrezia absolutua:
Nutriziorik, osasunik eta etxebizitzarik ez dutenean.

q Pobrezia erlatiboa:
Behar basikoak betetzeko nahiko irabazten ez denean.


Pobrezia absolutua oso dramatikoa da. Jende asko gosez hiltzen da, horien artean umeak. Horregatik, askok beraien herritik alde egin behar dute lana aurkitu eta dirua irabazi ahal izateko. Horren adibide argi bat, Kanaria uharteetara irizten diren paterak dira.

Patera hauek, geroz eta sarriagoak dira, eta patera bakoitzean ehun inmigrante etortzen dira batzuetan. Hauen bidaiak oso luzeak eta zailak dira. Aste bat egoten dira itsasoan, urik eta janaririk gabe. Askotan, batzuk bertan hiltzen dira gosez, deshidratazioz .... .
Kostaldera hurbiltzen hasten direnean, arrantza edo merkataritza itsasontziak laguntzen dituzte edo polizia deitzen dute. Baina beste batzuetan, hondartzaraino heltzen dira jendea eguzkia hartzen ari den bitartean. Eta bertan dagoen jendea, inmigranteak laguntzen dituzte janaria, arropak eta laguntasuna emanez. Batzuk esperientzia hori bizi ondoren, bere lana utzi eta O.N.G.-etan lan egitera joan ziren.
Behin inmigranteak ondo dauden, batzuk (oso gutxik) hemen gelditzen dira eta besteak (ia guztiak) beraien herrietara bidaltzen dituzte berriro. Beraien bizitza arriskuan jartzen dute, Europara heltzea lortzen dute eta gero, beraien herrietara bidaltzen dituzte.
Beraiek nahi duten gauza bakarra dirua irabaztea da, bere herriko familiari lagundu ahal izateko.
Beraz, inmigrante batek bere familia lagundu ahal izateko, oso pausu zailak egin behar dituzte:
Lehenengo, bidai arriskutsu hori egin behar dute. Gero, bere herrira berriro ez bidaltzea lortu behar dute. Ondoren, etxebizitza bat eta lan egin ahal izateko, paperak lortu behar dituzte. Eta azkenik, norbaitek lana ematea. Eta orduan bidali ahal izango dute dirua beraien familiari.
Ez da batere erraza inmigrante baten bizitza gaur egungo munduan.

Emakumeenganako tratu txarrak

Genero biolentzia zoritxarrez azken urteotan eguneroko arazo oso larri bat da eta leku askotan hitz egin eta idazten da hori buruz. Bai egunkarietan, bai telebistan, bai irratian... edonon! Baina guk zerbait egiten al dugu? Nire ustez behintzat ez.
Inori ez zaigu arraro iruditzen gure sofan gaudenean gizon batek bere emazte edo bere neskalaguna hil duela edo jipoitu duela entzutea. Gizonak bere burua indartsu eta boteretsu sentitzeko, emakumeak jipoitzen dituzte beraiek ahulagoak direlako. Nola egin daiteke horrelako gauzarik “maite” duzun emakumeari? Baino nire ustez bere emakumeak jipoitzen dituzten pertsonak kakati batzuk dira. Ezin dute bere arazoei aurre egin eta bere emazteak astintzen dituzte lasaitasunaren bila edo arro sentitzeko norbait irabazten dutelakoan jakinik.
Errua gizonena da gehienbat baina jipoiak jasaten dituzten emakumeak zergatik ez dute ezer egiten? Ertzaintzari edo 112-ra deitu adibidez. Gainera batzuk ez dute ezta bere senarra salatzen. Salatu ordez berarekin bizitzen dira ezer ez gertatu balitz bazala eta berriro jotzen dituztenean berdin jarraitzen dute... hiltzen dituztenera arte.
Beste arazo larri bat dira emakume semeak dituzten emakume jipoituak. Normalean beraien semeak babesten dituzte eta horregatik emakumeak jasotzen dituzte kolpeak. Bere seme-alabak tratu txarrak ikusterakoan, helduak izaten direnean beraiek ere bere seme-alabei edo beraien emazteei tratu txarrak ematea izaten da normalena (semeak eta ez alabak izaten dira gehienbat). Horregatik ezin dugu onartu emakumeak tratu txarrak pairatzea zeren eta haiek heldu egiten direnean zekulako traumak eduki ahal izango ditzazkete edo haiek ere bere emazte edo neskalagunari jo diezaioke.
Gezurra dirudi gaur egungo gizartea (XXI. mendekoa) XVI edo XVII. mendeko bezala izatea. Nire ustez gobernuak ez du laguntza gehiegi ematen genero biolentzia jasaten duten emakumeei. Laguntza gehiago eman beharko litzaieke adibidez, emakume bat behin bere senarra salatu duenean jotzen diolako, bakarrik urruntze agindua jarri ordez, bizkartzain bat jarri ondo dagoela zihurtatzeko.
Emakumeak jotzen dituzten pertsonak gartzelan egon beharko lirateke ....... BETIKO!!!!!!!!!!!!!!!!!!

2007/03/19

Maitasuna


Maitasuna denok noizbait sentitu edo sentituko duguna da. Normalki sexu ezberdineko pertsonekin ematen da baina badaude homosexualitatearen kasuak.

Maitasunak gauza onak ditu: Norbait ikusten duzunean zerbait sentitzen duzu sabelean eta norbaitekin zaudenean ikusteko gogoa duzu beti. Badaude maitasunarekin erlazionatutako zenbait gauza: Adibidez ezkontza. Ezkontza bi maiteek paper batean baieztatzen dute maite direla. Epaitegietan edo elizan izan daiteke. Hori sinesdunak edo ez diren arabera. Horren ondoren festa handi bat egiten da ospatzeko. Nahiko ordu pasatzen dira ospatzen eta askorentzat beraien bizitzeko egunik hoberena da. Horren ostean bidai bat egiten da. Gero, familia bat osatzea edo ez erabakitzea dator.

Familia bat bi maiteen artean sortzen da. Gero semeak prozesu berdina jarraitzen dute eta abar.

Baina maitasunean ez da dena beti arrosa kolorekoa. Matasunean murgilduta dagoenak nahiko gaizki pasatzen du.

Lehenengoa kasu egitea da. Norbaitetaz maiteminduta bazaude eta hark kasu egiten ez badizu oso gaizki pasatuko duzu. Ikusten duzunean eta jakitean ezin zarela asko hurbildu oso gaizki pasatzen da. Gainera gero ikusi beharko duzu beste pertsona baten besoetan dagoela eta hori okerrago izaten da.

Bigarrena zure mutil edo neskalaguna fidela ez izatea da. Badago gaztelaniaz esaera bat "ojos que no ven corazón que no siente". Horrek esan nahi du jakiten ez duzun bitartean berdin jarraituko zarela. Zure bizitza pozgarria izaten jarraituko dela. Baina geroz eta beranduago jakitean geroz eta okerrago zentituko zara. Jende asko gero depresio batean sartzen da eta oso gaizki pasatzen du. Ondoren barkatu edo ez barkatu erabakitzea dator. Niri gertatuko balitz oso ondo dakit zer egingo nuke. Ez nuke barkatuko hori maite ez didan seinale izango baitzen.

Hirugarrena norbaitekin odo ondo zaudenean zu uztea izango litzateke. Lehen esan dudan bezala, hori sentitzean munduko emakumerik edo gizonik zoriontsuena sentitzen zara eta hau gertatzerakoan dena pikutara doa.

Horregatik esaten dut maitasunak min asko egiten duela, baina pena merezi du azkenean bukaera polit bat izateko, hau guztia noizbait pasatzea.

Orduan badakizue, MAITEMINDU ZAITEZTE ahal baduzue, gaur egun oso zaila baitago!! jaja.